Pazar Şarkıları #9

Hayırlı pazarlar!

Kış inine çekilirken havalar ısınmaya, güneş yüzünü yeniden göstermeye başladı. Böyle olunca insanın işi neşe doluyor! Bu yüzden Pazar Şarkıları #9 eğlenceli, neşeli şarkılarla geldi: Ian Dury‘den “Wake Up and Make Love With Me”, DEVO‘dan “Whip It”, Madness‘tan “One Step Beyond”, The B-52‘s’ten “Rock Lobster” ve Public Image Ltd.‘den “(This Is Not) A Love Song” bugünün şarkıları!

Hepsi post-punk ve new-wave dolaylarından gelen bu şarkıların soyağaçlarını çıkardığımızda ise rock’n’roll’dan ska’ya epey çeşitli bir geçmişle karşılaşıyoruz. Bu yüzden, bugünkü Pazar Şarkıları’ndan hiçbirinin tekdüze ve sıradan olmadığını rahatlıkla garanti edebilirim!

Keyifle dinleyip okuyasınız, buyurun!

Haftanın Playlist’i

IAN DURY – Wake Up and Make Love With Me (1977)

Adından da anlaşılacağı üzere, ana fikri “Kalk sevişelim” olan bir şen şakrak şarkıdır “Wake Up and Make Love With Me”! Yani çok derin anlamlar aramayıp şarkının neşesine ve Ian Dury’nin kalenderliğine kapılmak lazım…

Ian Dury, İngiltere’nin serseri sokaklarından bir rock’n’roll abimizdir. “Wake Up and Make Love With Me” şarkısının yer aldığı New Boots and Panties!! (1977) albümü de onun ilk curcunasıdır. Ölümüne kadar daima ona eşlik edecek The Blockheads tayfası da bu albümde iki üyesi hariç çalmasına karşın, henüz The Blockheads ismini alıp Ian Dury kaptanlığında İngiliz punk ve new-wave ve rock’n’roll sularına resmen açılmadığından plakta da adı geçmez.

Albümün kapağı şahanedir. Bana hep Blues Brothers 2000 (1998) filmini anımsatır; o filmde Elwood Blues’a bir ufaklık eşlik eder. New Boots and Panties!!‘in kapak fotoğrafında da Ian Dury’e bir ufaklık eşlik etmektedir… O ufaklık, Ian Dury’nin beş yaşındaki oğlu Baxter’dır.

Sahiden, New Boots and Panties!! çocuk gibi bir albümdür; yalnız, delikanlılık konularından bahseder…

DEVO – Whip It (1980)

Kafalarına taktıkları tuhaf, piramidimsi şapkalarla da bildiğimiz ve bir komedi-bilimkurgu filminden çıkmış gibi görünen bu grup, DEVO, sözkonusu 80’ler oldu mu ilk akla gelen gruplardandır. Belki ismen bilmezsiniz onları ama bir şarkılarını mutlaka duymuşsunuzdur; duymadıysanız sizin ayıbınız! Hele de bizim bugünkü listemizdeki “Whip It”i!

“Whip It” 1980’de ilk önce tekli olarak yayınlanıyor, sonra da grubun yine 1980 yılında çıkan üçüncü stüdyo albümü Freedom of Choice‘ta yer alıyor. Kuşkusuz, DEVO’nun en meşhur parçası! Epey bir süre listelerde kalıyor, radyolarda dönüyor, eğlenceli mi eğlenceli klibiyle televizyonlarda boy gösteriyor… Bunun için tüm grup, şarkıya programında ilk defa yer veren o Floridalı radyocuya şükran duyuyor olmalı.

Şarkı meşhur olunca, “Kamçıla,”* dediği için çoğu insan tarafından sadomazoşist bir şarkı olarak algılanmış. Grubun iki kurucu kardeş tayfasından (evet, grup iki ayrı kardeşlik tarafından kuruluyor: Mothersbaugh biraderler ve Casale biraderler) Gerald “Jerry” Casale şöyle diyor: “Floridalı bir radyocu şarkıyı yayınladı ve bir anda şarkı tüm ülkeye yayıldı. Tüm DJ’ler ve şarkıyı dinleyen insanlar, şarkının birilerini dövmekle ya da sadomazoşizmle ilgili olduğunu sandılar, biz de bıraktık öyle sansınlar! Açıkçası gerçeği söyleyip onları hayal kırıklığına uğratmak istemedik, çünkü gerçeği kabullenmezlerdi.”

Peki, gerçek neydi? Şöyle ki “Whip It” ünlü yazar Thomas Pynchon’dan mülhem bir şarkı. Mikrofonlarımızı yine ve son kez Jerry’e uzatalım: “Şarkıyı ben yazdım, Thomas Pynchon’un Gravity’s Rainbow kitabındaki parodilerinin bir taklidi olarak… Limeriklerin ve şiirlerin eğlenceli ve zekice parodilerini yapıyordu. Ben de böyle bir şeyler yapmalıyım diye düşündüm ve bir gece oturup ‘Whip It’i yazdım!”

* Whip It.

MADNESS – One Step Beyond (1979)

Ska soslu new-wave ya da new-wave soslu ska grubu Madness, 1976 yılında kurulduğunda grubun adı gibi bir çılgınlık doğuyordu. O çılgınlık üç yaşına bastığında dillendi ve One Step Beyond… (1979) albümüyle insan içine çıktı. Aslında aynı yıl çıkan “The Prince” teklisi, Madness’ın dillenmesine az kaldığını gösteren bir agulama şovuydu zaten.

“The Prince”, grubun idolü, Jamaikalı ska sanatçısı Prince Buster’a ithafen yazılmıştı. O Prince Buster ki, bizim de listemize aldığımız, Madness’ın en kral parçalarından “One Step Beyond”un gerçek sahibiydi. 1967 tarihli “Al Capone” teklisinin ikinci yüzünde bu şarkı vardı. Ancak Madness “One Step Beyond”u alıp başına bir de tuhaf bir ulusa sesleniş kısmı eklemişti. Chas Smash’in sesiyle şöyle başlıyordu şarkı: “Hey sen, onu seyretme, bunu seyret!..”*

Haklı. Bırakın işi gücü, Madness’ı seyredin. Hele hava günlük güneşlikse, hele bir de neşeniz yerindeyse…

* “Hey you, don’t watch that, watch this!”

THE B-52’s – Rock Lobster (1979)

New-wave âleminin en enerjik gruplarından The B-52’s, 1976 yılında 60’ların The Kinks, The Animals gibi gruplarla andığımız rock’n’roll sahnesinden el alarak çıktığı yolda herhalde en çok “Rock Lobster” şarkısıyla tanınmıştır. İlk defa 1978’de DB Records etiketiyle yayınlanan şarkı, daha uzun haliyle grubun 1979 tarihli çıkış albümü The B-52’s‘te de yer almıştır. Albüm, Warner Bros. etiketiyle çıkmıştır, onu da söyleyelim. Bizim listemizde de işte bu uzun hali, yani albüm versiyonu var.

“Rock lobster”, dikenli ıstakoz diye bilinen canlının İngilizce adıdır. Şarkının pratogonisti, işte bu canlıdır! Plajda partileyen bir grup genç, bir dikenlı ıstakoza rastlar… Sonrası ıstakozun da katıldığı bi’ gırgır, şamata!..

Tabii, hemen şunu sorabilirsiniz: “Yani bir insanın aklına dikenli ıstakozdan bahseden bir öykü yazmak nereden gelir ki?” Bu, haklı bir soru. Cevabı ise bende değil, şarkının yazarlarından Fred Schneider’de… Schneider diyor ki, her şey bir Atlanta diskosunda başlamış. Diskoda, bir projektörden, ızgarada pişen ıstakoz görüntüsü verilmiş. Schneider’in içi bir tuhaf olmuş ve o an bu şarkının fitili ateşlenivermiş!

Şarkı bir hit olduktan sonra, bir çorba şirketi yeni çıkardığı ıstakoz çorbasının reklamını yapmak için “Rock Lobster” şarkısını istediyse de başta Fred Schneider tüm grup bu teklifi reddetmiş. Nitekim seneler sonra, “Rock Lobster” şarkısının 35. yılı niyetine, Fred Schneider hayvan hakları örgütü PETA’nın bir etkinliğinde şöyle diyecekti: “Bırakın rock eylesin ıstakozlar!”

PUBLIC IMAGE LTD. – (This Is Not) A Love Song (1983)

Public Image Ltd.’i bilenler bilir… Punk âleminin en büyük efsanelerinden, Sex Pistols’ın deli vokalisti John Lydon’ın esasadamlığını (frontman) yaptığı bir güzel post-punk grubudur! The Clash’in kurucularından gitarist Keith Levene de John Lydon, davulcu Jim Walker ve basçı Jah Wobble ile beraber PiL’in kurucuları arasında yer alır.

PiL, 1978 yılında kurulsa da en büyük gümbürtüsünü 1983 yılında “(This Is Not) A Love Song” teklisi yayınlanınca çıkarmıştır. Sonra da grubun en başarılı albümlerinden This Is What You Want… This Is What You Get (1984) curcunasının bir parçası olmuştur. Bizim listemizdeki hali de işte bu albümdeki halidir. Şarkı bir de Commercial Zone (1984) albümünde yer almıştır ama o albümün hikâyesi pek bir karışıktır… Kısaca değinelim:

1982’nin sonunda PiL, yeni albümü Commercial Zone‘u ilan eder ancak albümün kayıtları esnasında gitarist Keith Levene ile grubun kalanı arasında çeşitli müzikal anlaşmazlıklar yaşanır. Albüm tamamlanmadan Levene gruptan ayrılır. Levene, kendi imzasının da olduğu kayıtları Commercial Zone adıyla, izinsiz olarak kendi şirketinden yayınlarken PiL, Levene imzası da taşıyan şarkılara Levene’siz şarkıları da ekleyip This Is What You Want… This Is What You Get albümünü çıkarır. Bizim şarkı Commercial Zone‘da “Love Song” adıyla yer alır. Ancak This Is What You Want… This Is What You Get albümünden farklı olarak kornet çalınan kısmı yoktur, zira bu kısmın kayıtlarında Levene çoktan gruptan ayrılmıştır.

Şarkının böyle pembe dizi gibi bir hikâyesi olsa da, adında da belirtildiği ve şarkıda tam 44 kere tekrar edildiği üzere “bu bir aşk şarkısı değildir!”* Büyük işletmelerin, holdinglerin, şirketlerin “Ben her şeyi bilirim!” tavrıyla alay eden bir şarkıdır. İyisi mi ben susayım, Johny Lydon açıklasın: “Büyük işletmeler kendilerini çok akıllı sanırlar, aslında değillerdir. Bencillik ve açgözlülükten ibaret başsız tavuklardır ve hepimiz için yaşamı çekilmez kılarlar!”

İşte, “(This Is Not) A Love Song” bununla maytap geçer. Geçsin; yaşamın çekilmez tarafıyla daha iyi bir mücadele yöntemi mi var!

* “This is not a love song!”