Doğudan Gelen Sesler #1
1968 itibarıyla müzik dünyasında meydana gelen değişimin ve dönüşümün sesi bir anda dünyanın çeşitli yerlerinde duyulmaya, yankılanmaya ve ses getirmeye başlamıştı. Bu seslere hep birlikte kulak vereceğimiz yeni bölümümüzün adı, Doğudan Gelen Sesler. İlk bölümde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin çeşitli yerlerinde ses getiren, bugün bağımsız olan fakat o dönemde Sovyetler Birliği bünyesinde yer alan ülkelerin içerisindeki müzikal hareketliliğin parçası plaklardan sizlere bir seçki sunmaya gayret ettim. İlerleyen bölümlerde başka ülkelere de uzanacağız.
İyi okumalar!
Dos-Mukasan – Dos-Mukasan (1976, SSCB Kazakistan)
Melodiya – 12” LP, 33 Devir
Tür: psychedelic rock, pop, folk
1967 yılında, Almatı Politeknik Enstitüsü’nde öğrenci olan Dosym Suleyev, Murat Kusainov, Kamit Sanbayev ve Alexander Litvinov tarafından kuruldu. Grup ilk başta Kazak halk müziğinin sanatçıları olarak konumlandı. Fakat zamanla eleştirildi. Çünkü geleneksel Kazak müzik enstrümanları yerine gitar kullanmaları ve aynı anda birkaç vokal olması o dönem otoritelerce bayağı bulunmuştu. Öte yandan, The Beatles ve The Rolling Stones gibi çağdaş Batı gruplarından açıkça ilham alıyorlardı. Dos Mukasan, rock müziği çalan ilk Kazak grubu ve rock müziği ile Kazak halk müziği füzyonunu yaratmaya çalışan ilk grup olmuştur. 1976 yılında gerçekleştirdikleri plak çalışmalarında kadrolarında Murat Kusainov, Nurtas Kusainov, Bakhyt Dzhumadilov, Askar Dzhankushukov, Bagdad Aydarkhanov, Arsen Bayanov ve Murat Sarybayev yer alıyordu.
Dos-Mukasan’ın Dos-Mukasan uzunçaları 2018 yılında Soviet Grail firması tarafından sınırlı sayıda yeniden basıldı. Orijinal master tepylerinden remaster yapılarak yayınlanan bu baskının lisans hakları ise bizzat Murat Kusainov’dan alınmış. Plağın içerisinde daha önce yayınlanmamış fotoğraflar ve İngilizce notlar da yer alıyor.
Collage – Käokiri ( 1978, SSCB Estonya)
Melodiya – 12” LP, 33 Devir
Tür: folk, funk
Estonya Radyo Stüdyoları’nda kaydedilen plak, dönemi itibarıyle oldukça dikkat çekmişti. Estonya Halk Müziği parçalarda olabildiğince otantik tutulmaya çalışıldı. Caz çizgilerinin de yer verildiği plak 1978 yılında dinleyicileriyle buluştu. Aarne Vahuri, Avo Joala, Tõnu Aare, Aleksander Vaas, Helmut Aniko, Ants Nuut, Jaan Arder, Katrin Mägi, Lea Gabral, Maire Eliste, Ole Valgma, Tauno Vahter, Uno Loop topluluğun plak çalışmasında yer alan isimler oldu.
Argo – Šviesa (1983, SSCB Litvanya)
Melodiya – 12” LP, 33 Devir
Tür: elektronik, disko, progresif, jazz-funk, space music
1983 yılında Litvanya’da kaydedilen plak elektronik müziğin önemli çalışmalarından biriydi. Artūras Kuznecovas, Arūnas Mikuckis, Linas Pečiūra, Julius Vilnonis, Giedrius Kuprevičius ve Gintaras Kizevičius topluluğun plak çalışmasındaki kadrosuydu. Ayrıca plak çalışmasında yer alan iki parçada gruba dönemin ünlü korolarından Ąžuoliukas eşlik etmiştir.
Kolesnikov, Novikov, Molotkov, Christidis – Lyrical Moods (1977, SSCB Ukrayna)
Melodiya – 12” LP, 33 Devir
Tür: cool jazz, contemporary jazz, jazz-funk
Ukrayna’ nın en önemli dört müzisyeni Valery Kolesnikov, Vyacheslav Novikov, Vladimir Molotkov ve Aleksandr Christidis’in bir araya gelip gerçekleştirdiği kayıtların ardından 6 parçadan oluşan ve oldukça dikkat çeken bir plak ortaya çıkmıştı. Bu çalışmanın ardından hepsi yollarına yeniden bireysel olarak devam etmeyi tercih ettiler.
Vagif Mustafa Zadeh – Jazz Compositions (1975, SSCB Azerbaycan)
Melodiya – 12” 2xLP, 33 Devir
Tür: jazz fusion, mugham, psychedelic, avant-garde jazz
1963 yılında Bakü Asaf Zeynallı Devlet Müzik Yüksek Okulu’ndan mezun olan Mustafazade, 1964 yılında Orero topluluğunda Qavqaz caz üçlüsüne, Leyla ve Sevil kadın vokal enstrümantal ve muğam enstrümantal topluluklarına liderlik etmiştir. Uluslararası caz yarışmaları ve festivallerinin (Tallin-66, Tbilisi-78, Monte-Carlo) kazananı olmuştur. 1975 yılında gerçekleştirdiği plak çalışması geride bıraktığı en önemli eserlerinden biridir.
Firyuza – Firyuza (1979, SSCB Türkmenistan)
Melodiya – 12” LP, 33 Devir
Tür: jazz fusion, jazz-funk, psychedelic, folk, progresif
Firyuza, 1978 yılında Türkmenistan Televizyon ve Radyosu Orkestrası temelinde oluşturulan Türkmen enstrümantal topluluğudur. Grup, 1979 tarihli VI All-Union Yarışması yarışmasına katılmak amacıyla Dmitry Sablin tarafından kuruldu. Topluluğun repertuarı, Sablin tarafından caz-rock tarzında düzenlenen Türkmen bestecilerin kompozisyonlarıydı. Topluluk yarışmayı kazandı. Ardından dönemin önemli plak şirketlerinden olan Melodiya’dan teklif aldı. Aldığı teklifin ardından 1979 yılında ilk ve tek plak çalışmasını gerçekleştirdi. Dmitry Sablin, Igor Gordeev, Evgeny Nochevny, Mikhail Mamedov, Sabir Rizayev, Alexander Neyachenko ve Han Ten topluluğun plak çalışmasında yer alan isimleriydi.
Gunārs Rozenbergs - Laura (1979, SSCB Letonya)
Melodiya – 12” LP, 33 Devir
Tür: jazz-funk, disko
1965 yılında Sovyet Ordusu’na çağrıldıktan sonra, Letonya Televizyon ve Radyo Orkestrası’nda bir asker topluluğu olan Zvaigznīte grubunda trompet çalmasıyla adından söz ettirmeye başlayan Rozenbergs, 1979 yılında 10 parçadan oluşan ve oldukça ses getiren bir plak çalışması gerçekleştirdi. Bu çalışmada Boriss Bannihs, Ivars Birkāns, Jūnijs Vilsons, Māris Beļickis, Zigismunds Lorencs, Kārlis Rūtentāls, Vladimirs Boldirevs, Egils Straume, Jānis Zirnis, Aldis Āmoliņš, Pauls Mierlejs, Zigurds Linde, Mirdza Zīvere ve Sandra Stepe-Ozolīte kendisine eşlik eden isimler oldu.
Plak Mecmuası’nın 5. sayısında yayınlanmıştır.
