Doğudan Gelen Sesler #2

 “1968 itibarıyla müzik dünyasında meydana gelen değişimin ve dönüşümün sesi bir anda dünyanın çeşitli yerlerinde yıllar içerisinde duyulmaya ve ses getirmeye başlamıştı.” 

Bir önceki bölümde bu cümlelerle başladığımız Doğu’dan Gelen Sesler yazı dizimizin ikinci bölümü sizlerle! İlk bölümde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde ülkenin çeşitli yerlerinde ses getiren, bugün bağımsız olan fakat o dönemde Sovyetler Birliği bünyesinde yer alan ülkelerdeki müzikal hareketliliğin içerisinde yer alan plaklardan bahsetmiştik. Bu defa sizleri Doğu ve Güneydoğu Asya bölgesindeki çeşitli ülkelerdeki çalışmalarla buluşturuyoruz. Oldukça geniş bir coğrafyada tüm zorluklara rağmen müziğin var olma mücadelesine tanık olacağız. Keyifli okumalar dilerim!

San Ul Lim – Ani Beolsseo (1977, Güney Kore) 

SRB Records – 12” LP, 33 Devir 

Tür: Psychedelic rock

Seul’de zengin bir aileye doğan üç kardeşten; grup lideri ve en büyük kardeş Kim Chang Wan (vokal ve gitar), ortanca kardeş Kim Chang Hoon (bas gitarist) ve küçük kardeş Kim Chang Ik (davul)’ten oluşan San Ul Lim grubu, Güney Kore tarihinin en bilinen gruplarından biri. Güney Koreli çoğu müzik yazarı, müzikal kariyerlerine zengin bir aileden yetişmeleri sayesinde istedikleri enstrümanları alarak başlayabilen üç kardeşin grubunun kendilerinden önceki Koreli rock gruplarıyla müzikal olarak bağlantılı olmadığını dile getiriyor. Üniversite yıllarında müzik hayatlarına başlayan kardeşler başlangıçta asla profesyonel olmak istemiyordu. Fakat katıldıkları MBC Koleji K-Pop Festivali onlara kariyerleri için yeni bir sayfa açtı. Yarışmada dinleyicilerin yanında prodüktörlere de kendini fark ettiren grup, Aralık 1977’de ilk uzunçalarını çıkardı: Ani Beolsseo. Albüm hem eleştirel hem de ticari açıdan başarılı oldu. Ani Beolsseo ile birlikte insanlar grubun ürettiği psychedelic / hard rock sesi ile absorbe edildi. Korelilerin alışık olduğu müziğin çok dışında üretim yapan San Ul Rim’in sahnelerdeki görünümü de o dönem oldukça dikkat çekiciydi.

Drakkar Band – Drakkar (1974, Kamboçya) 

Metal Postcard – 12” LP, 33 Devir (2014 – plak formatında ilk defa)

Tür: Psychedelic rock

Drakkar, 1960’ların sonlarında ve 1970’lerin başlarında aktif, Kamboçyalı bir rock grubuydu. Kadrosu sürekli değişikliklere uğrayan grupta Touch Seang Tana tek tutarlı üyeydi. 1967’de kurulan Drakkar, Baksey Cham Krong ve Apsara gibi erken dönem Kamboçya gruplarının yanı sıra The Beatles ve The Rolling Stones’tan esinlenmişti. Bununla birlikte grup; Sinn Sisamouth, Ros Serey Sothea ve Pen Ran gibi çağdaşlarının çoğunda olduğu gibi, Fransa ve Latin Amerika’dan ithal edilen ve başkentte müzisyenler arasında popüler olan pop kayıtlarından da etkilendi. Vietnam savaşı sırasında grup üyeleri yakınlarda bulunan birliklere yayınlanan ABD silahlı kuvvetleri radyosu aracılığıyla Western, Rock and Roll ve Soul müziğinden de etkilendi. Drakkar, o yıl ABD’nin güneyindeki Vietnam askeri üslerini gezdi. Bu süreçten itibaren grubun hippi kıyafetleri ve uzun saçları değişen zamanların ve Amerikan etkilerinin simgesi olarak ülke içinde yorumlandı. Grup, 1972-1973’te ilkel teknolojiye sahip kendi adını taşıyan bir albüm kaydetti ve, 1974’ün başlarında yayınladı. 10 yıl sonra Drakkar ’74 olarak tekrar yayınlanan albüm, 20 binin üzerinde sattı ve o dönem Kamboçya tarihinin en çok satan tam uzunlukta albümü oldu.

Dara Puspita – Tabah & Cobalah (1972, Endonezya) 

Indra – 12” LP, 33 Devir 

Tür: Garage 

Dara Puspita, 1960’larda ve 1970’lerin başlarında faaliyet gösteren, Endonezya’nın Surabaya kentinden bir kadın rock grubuydu. Grup, Titiek Adji Rachman (lead gitar), Susy Nander (davul), Lies Adji Rachman (ritim gitar) ve Titiek Hamzah (bas)’tan oluşuyordu. Dara Puspita, rock müziği bir Batı etkisi olarak gören Sukarno rejiminin baskısı ile karşı karşıya kaldı. Sukarno rejimi, dönemin popüler grubu Koes Bersaudara’yı da hapse atmıştı. Böylece Dara Puspita, hem çalmak hem de güvenli bir yer bulmak için Bangkok’a gitti. Müziklerinde Tayland müziğinin etkisi hep hissedildi. Bir Tayland halk şarkısı olan “Puyaili”nin rock yorumunu yaptılar. Kendi meşhur şarkıları “Pattaya Beach” dâhil olmak üzere diğer birçok şarkılarında da Taylan müziğinin etkisi vardı. Sukarno hükümetinin 1965’teki çöküşünün ardından, grubun ilk uzunçaları olan Jang Pertama (1966) yayınlandı. Grup 1966’dan 1968’e kadar, hepsi garage rock türünde üç uzunçalar daha çıkardı. Temmuz 1968’de ise Endonezya’yı terk edip Batı Almanya, Macaristan, İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda ve İspanya’nın da dâhil olduğu bir Avrupa seyahati yaptılar. 3 Aralık 1971’de Endonezya’ya geri döndüler. 1972 yılında yayımlanan Tabah & Cobalah uzunçalarları ise grubun son albümü oldu; hemen ardından dağıldılar. 

The Quests – The Sound Of The Quests (1970, Singapur)
Regal – 12” LP, 33 Devir

Tür: Psychedelic rock

Çoğu kaynağa göre The Quests, 1960’ların en başarılı Singapur grubu olarak görüyordu. Raymond Leong, Henry Chua ve Lim Wee Guan hep İngiliz müzikleri dinlerdi. O zamanlar 13 ila 14 yaşları arasındaki öğrenciler, Tiong Bahru bölgesinde komşulardı. Cliff Richard ve The Shadows’tan esinlenmişlerdi. Enstrüman çalma ya da müzik konusunda eğitimleri olmasa da, taklit etme ve uygulama yoluyla öğrendiler. 1961 yılında grup, vokal ve ritim gitarda Chong, lead gitarda Leong, bas gitarda Chua ve davulda Lim olarak profesyonel müzik kariyerine başladı. İlk zamanlarda arkadaşlarından ve ailelerinden alet ve ekipman ödünç almak zorunda kaldılar. 1963 yılında, The Checkmates’ten Reggie Verghese, mühendislik kariyerine devam etmek için gruptan ayrılan Raymond Leong’un yerini aldı. 1970 yılına kadar üye değişikliklerine rağmen müzikal birliktelikleri devam eden grup sonrasındaysa dağıldı. Fakat 1982 ve 1989 yıllarında yardım konserleri için tekrar bir araya geldi.

Ananda Shankar ‎– Ananda Shankar  (1970, Bengal – Bangladeş) 

Reprise Records – 12” LP, 33 Devir 

Tür: Psychedelic rock, Pop rock, Klasik Hint müziği

Büyük sitar üstadı Ravi Shankar’ın yeğeni Ananda Shankar, Batı ve Doğu müzik tarzlarını birleştiren Bengalli bir müzisyen, şarkıcı ve besteciydi. 1960’ların sonunda Shankar, Jimi Hendrix dâhil birçok çağdaş Batılı müzisyenle çalıştığı Los Angeles’a gitti. Orada Reprise Records ile anlaştı ve ilk albümü Ananda Shankar‘ı 1970 yılında çıkardı. Albümde, Hint klasikleriyle dönemin hit parçalarının sitar tabanlı yorumlarını bir araya getiriyordu. The Rolling Stones’un “Jumpin’ Jack Flash” ve The Doors’un “Light My Fire” parçalarına getirdiği yorumlar albümün dikkat çeken çalışmaları olmuştu. Albümün son parçası “Raghupati” ise seneler sonra, 2005 yılında, ünlü video oyunu Grand Theft Auto: Liberty City’nin müzikleri arasında kendine yer buldu. Yazar Robert Dimery, bu albümü Ölmeden Önce Dinlemeniz Gereken 1001 Albüm listesine de dâhil etti.

Soyol Erdene – Soyol Erdene (1981, SSCB Moğolistan)

Melodiya – 12” LP, 33 Devir 

Tür: Folk rock, Psychedelic rock, Progresif rock

1971 yılının sonlarıydı. Moğolistan’ın o yıllardaki Kültür Bakanı, dört genç müzisyeni aradı ve şöyle dedi: “İngiltere’nin Beatles’ı var. Neden bizim benzer bir grubumuz olmasın?” 

Kısa süre sonra, Ulanbatur’daki Müzik ve Dans Okulu’ndan mezun dört genç müzisyen bir rock grubu kurdu: Soyol Erdene. Grup davulda Tserenbat, gitarda Erdenekhuyag, basta Batsaihan Jamyan ve klavyede Naranbaatar Badamgarav’dan oluşuyordu. İlk şarkıları Moğolar halk şarkılarını rock biçiminde yorumladıkları şarkılardı. Bestelerinde genellikle ünlü Moğol şairlerinin şiirlerini kullandılar. 1981 yılında ise tek uzunçalarları Soyol Erdene dinleyiciyle buluştu. 2019 yılında albüm Ebalunga!!! firması tarafından plak formatında ve orijinal kapağıyla bir kez daha basıldı. Bu, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin çöküşünden beri plağın ilk yeniden baskısı oldu. 

Shingetsu – Shingetsu (1979, Japonya)
Zen – 12” LP, 33 Devir

Tür: Progresif rock

Japonca’da ‘Yeni Ay’ anlamına gelen Shingetsu, Makoto Kitayama (vokal), Haruhiko Tsuda (gitar), Akira Hanamoto (klavye), Shizuo Suzuki (bas gitar), Naoya Takahashi (davul, perküsyon) kurulu bir Japon progresif rock grubudur. Çok uzun ömürlü olmayan grup, yine de Japon progresif rock müziğinin en dikkat çekici temsilcilerinden biri olmayı başardı. “Japon Peter Gabriel” olarak lanse edilen Makoto Kitayama, derin ve kederli vokaliyle grubun atardamarı konumundaydı. 1979’da çıkardıkları ve grupla aynı adı taşıyan Shingetsu albümü bugün bile bir progresif şaheseri olarak kabul edilir. Albümün plak olarak tek yeniden basımı ise 1989’da, Made In Japan Records tarafından yapıldı.