2020 baskılar: Bu plakları es geçmeyin! | Onur Bayrakçeken

Yayın yönetmenimiz Onur Bayrakçeken, 2020 yılında basılan plaklardan en dikkat çekici, es geçmemeniz gereken 30 tanesini seçti

Ben yeni yıllara inanmam; yani, bir günden öbür güne geçtiğimiz için bir şeylerin değişeceğine beni kimse ikna edemez… Fakat yılbaşının bir güzel tarafı var: Her seferinde geride bıraktığımız 365 güne derli toplu bir bakış atıyoruz. Kimi listeler yayınlanıyor; es geçtiğimiz kitapları, filmleri, albümleri, oyunları bize gösteriyor. İşte, bu okuyacağınız da o listelerden biri. Geride bırakmak üzere olduğumuz 365 günde, yani şu karanlık 2020 yılı içinde rafa çıkan ve koleksiyonunuza katmazsanız üzülebileceğiniz plaklardan bir seçme…

Göreceksiniz, buradaki plakların ekseriyeti yeniden baskılar. Fakat yeni çıkan albümler de yok değil. Yerli ve yabancı karışık. Her halükarda, listeyi hazırlarken birinci önceliğim, plakların en azından iyi bir baskı kalitesine sahip olmasıydı. Yoksa, başka kimi plakları da, mesela Prince’in baskı kalitesine dair hiç iyi yorum görmediğim Sign “O” The Times yeniden basımını, buraya almak gerekirdi elbet. Listeyi hazırlarken dikkat ettiğim bir unsur da birkaç farklı türe yer vermekti. Sonuçta caz ve rock ağırlıklı bir liste ortaya çıksa da hip-hop plaklarına, klasik Batı müziği plaklarına falan da rast geleceksiniz.

Şimdi, listenin hazırlanmasına önerileriyle katkı sunan yazarımız Emre Metin Bilginer’e ve arkadaşım Mehmet Uzunosmanoğlu’na bir teşekkür edip, sizi 30 plaklık “Bu Plakları Es Geçmeyin (2020)” listemize buyur ediyorum! Keyifli okumalar dilerim.

Nur Yoldaş – Sultan-ı Yegâh

Beyoğlu Metropol – 12” LP, 33 Devir 

Türk pop müziği tarihinin en heyecan verici işlerinden biridir Sultan-ı Yegâh; Nur Yoldaş ile Ergüdar Yoldaş birlikteliğinin şaheseridir. Bu eşsiz albüm plak formatında şimdiye kadar yalnızca iki kez basılmıştı. Biri albümün ilk baskısıydı zaten; 1981 yılında, Öncü etiketiyle çıkmıştı. Diğeri ise bundan bir yıl sonra, 1982’de, Türküola’nın yaptığı Almanya baskısıydı. Bu Almanya baskısını bulmak, bulsan da edinmek zaten hep güçtü. Ancak Sultan-ı Yegâh‘ın ilk baskısı da gitgide piyasada azaldı, plağın fiyatı cep yakar düzeylere vardı ve durumu iyi bir kopyasını edinmek zorlaştı. Bu yüzden, yerli plaklarla haşır neşir olanların yeniden basılmasını sabırsızlıkla beklediği plakların başında geliyordu Sultan-ı Yegâh. Birkaç senedir, ha basıldı ha basılacak derken, nihayet 2020 yılının Temmuz ayında Sultan-ı Yegâh‘ın yegâne yeniden baskısı Beyoğlu Metropol etiketiyle raflardaki yerini aldı.

Uzun zamandır beklenen bu yeniden baskıda albümün analog bant kayıtları kullanıldı. Kırmızı renkte basılan plağın beraberinde ise Murat Beşer ile Naim Dilmener‘in albüme dair notlarını içeren bir sayfalık bir insert yer alıyor.

Moğollar – Anatolian Sun: part I & II

Night Dreamer, Gülbaba Records – 12” LP, 33 Devir

Türk rock müziğinin öncü gruplarından Moğollar’ın yeni albümü, duyurulduğundan beri merakla bekleniyordu; hem de albümde hiçbir yeni şarkı yer almamasına rağmen! Niçin? Çünkü bu albüm, direct-to-disc yöntemiyle kaydedilecekti. Bu, 60’lı yıllardan önce kullanılan ve doğrudan plağa kayıt yapılan bir teknikti. Yani, Moğollar, plağın her yüzünü, tıpkı bir konserde olduğu gibi tek seferde, birlikte ve canlı olarak çalacaktı. Üstelik, albümün yapımcılığını BaBa ZuLa’dan Murat Ertel üstleniyordu. Yani, bildiğimiz Moğollar şarkılarını içerse de Anatolian Sun adını taşıyacak albümün özel bir iş olacağından herkes emindi. Nitekim, albüm yayınlandığında gördük ki, ortaya gerçekten özel bir iş çıkmış.

Anatolian Sun, 11 Aralık’ta iki ayrı plak olarak yayınlandı. Her plakta sekizer şarkı var. Kırmızı kapaklı birinci plakta “Selvi Boylum Al Yazmalım”, “Gam Yükü”, “Dinleyiverin Gari”, “Haliç’te Güneşin Batışı”; mavi kapaklı ikinci plakta ise “Bi’ Şey Yapmalı”, “Iklığ”, “Ölüler Altın Takar Mı?”, “Alageyik Destanı” gibi efsanevi şarkılar bulunuyor.

Anatolian Sun (p. I & p. II), Türk rock müziğiyle alakalı her plak meraklısının koleksiyonuna katmayı arzulayacağı bir çalışma.

BaBa ZuLa – Hayvan Gibi

Night Dreamer, Gülbaba Records – 12” 2xLP, 33 Devir

Direct-to-disc yöntemini Moğollar’dan önce bir grup kullandı: BaBa ZuLa! Aynı stüdyoda, Hollanda’daki Artone Stüdyoları’nda, tıpkı Moğollar gibi direct-to-disc yöntemiyle kaydettikleri yeni albümlerini Moğollar’dan iki ay kadar önce, Ekim’de yayınladılar. Hayvan Gibi‘de BaBa ZuLa, hayvanlar âlemine uzanan altı şarkısıyla karşımıza çıkıyor. Bunlardan bir tek “4 Nal” yeni; diğerleri “Sıpa”, “Çöl Aslanları” gibi bilindik BaBa ZuLa şarkılarının canlı kayıtları… Ancak, şarkılar eski de olsa yeni de, hiç kuşku yok ki bir BaBa ZuLa canlı kaydına ihtiyacımız vardı zira kendileri yalnızca Türkiye’nin değil, tüm müzik âleminin gördüğü en esaslı canlı performans gruplarındandır.

Mor ve Ötesi – Masumiyetin Ziyan Olmaz

Rainbow45 Records – 12” LP, 33 Devir

Rainbow45 Records ile Mor ve Ötesi işbirliği, bize güzel plaklar armağan etti. Masumiyetin Ziyan Olmaz da bu işbirliğinin 2020 tarihli ürünü… Türk rock müziği tarihinin unutulmaz albümlerinden olan Masumiyetin Ziyan Olmaz, bu özel 10. yıl baskısıyla plak formatında ilk kez karşımıza çıkıyor. Kırmızı renkli plağın beraberinde dört sayfalık bir insert ve poster de bulunuyor.

Hardal – Nasıl? Ne Zaman? 

Kod Müzik – 12” LP, 33 Devir

Türk plak meraklıları için efsane parçalardan biridir Hardal‘ın Nasıl? Ne Zaman? albümü. Öncü Plak etiketli ve 1978 çıkışlı orijinal baskısını bulmak çok güçtür ama ısrarla aranır çünkü hepitopu bir kere daha basılmıştır; o da 2009 yılında ve yalnızca 500 kopya. Yani, Shadoks etiketiyle yayınlanan o ikinci baskıyı bulması da hiç kolay değildir… Fakat 1980’li yıllarda, Türkiye büyük bir dönüşüm geçirirken cayır cayır rock yapmakta direten Hardal, birçok Türk rocker için ayrı yere sahiptir ve onların ilk albümünü plaktan dinleyebilmek bu müzikle haşır neşir olan hemen herkesin arzusudur.

Neyse ki Kod Müzik, bu yılın 17 Şubat’ında bu arzuyu giderdi ve uzun zamandır yeniden basılması beklenen Nasıl? Ne Zaman?, bin adetle sınırlı sayıda ve numaralı olarak bir kez daha plakçı raflarındaki yerini aldı. Yerli plak pazarında da yılın en çok konuşulan ürünlerinden oldu.

Erkin Koray – Halimem 

Pharaway Sounds – 12” LP, 33 Devir

İspanyol plak şirketi Guerssen Records‘a bağlı Pharaway Sounds‘un Anadolu pop yeniden basımları pek meşhur. Şimdiye kadar Edip Akbayram & Dostlar’ın Nedir Ne Değildir‘inden Cem Karaca’nın Nem Kaldı‘sına, orijinaline çoğumuzun parasının yetmeyeceği birçok Anadolu pop klasiğini gayet başarılı yeniden basımlarla bizlerle buluşturdular. Şimdi de bir Erkin Koray toplamasıyla karşımızdalar.

“Sen Yoksun Diye”, “Goca Dünya”, “İlahi Morluk”, “Gel Bak Ne Söylicem”, “Halimem” gibi klasikleşmiş Erkin Koray şarkılarının yer aldığı toplama albümde 12 parça yer alıyor.

John Coltrane – A Love Supreme

Impulse! (Acoustic Sounds serisi) – 12” LP, 33 Devir

İnsalık tarihinin büyük müzik eserlerini saysak, John Coltrane‘in A Love Supreme albümünün adını bir noktada mutlaka anarız. Her caz meraklısı bu enfes ve müzikal açıdan devrimci albümün koleksiyonunda yer almasını ister. Bu yüzden ki albümün yayıncı firması Impulse!, bu yıl 55 yaşında basan A Love Supreme‘in özel bir baskısını çıkaracağını duyurduğunda herkes çok heyecanlanmıştı.

Nihayet Ekim ayında, bizlere odyofil baskılar sunan Acoustic Sounds serisinin parçası olarak bu yeniden basım raflara çıktı ve heyecan yerini plağı edinme telâşını bıraktı. Dinleyicilerden ve müzik yazarlarından nefis yorumlar alan bu A Love Supreme yeniden baskısı, ses kalitesinden sert ve kaliteli kartonetine kadar tüm detaylarıyla harika bir iş. Birçok satış sitesinde tükenmiş görünse de hâlâ tek tük çıkıyor; eğer bir caz tutkunuysanız, elinizi çabuk tutmanızı ve bu plağı muhakkak koleksiyonunuza eklemenizi tavsiye ederim.

Stan Getz, Joao Gilberto, Antonio Carlos Jobim – Getz/Gilberto

Verve Records (Acoustic Sounds serisi) – 12” LP, 33 Devir

Tıpkı A Love Supreme gibi Acoustic Sounds serisinde yayınlanan Getz/Gilberto, yine A Love Supreme gibi müzik tarihinin eşsiz albümlerinden biri. Yine tamamen analog bir baskı, ciltli bir kitap kapağını andıran şık bir kartonet… Belki halihazırda koleksiyonunuzda vardır bu albüm, bilmem; varsa bile, bu özel baskıyı koleksiyonunuza dahil etmenizi şiddetle tavsiye ederim – tabii, hâlâ bulabilirseniz!

The Rolling Stones – Bridges to Babylon

Universal, Rolling Stones Records (Half Speed Master serisi) – 12” 2xLP, 33 Devir

Bu yıl birçok The Rolling Stones albümü, Abbey Road Stüdyoları’nda half-speed yöntemiyle yeniden masterlandı ve basıldı. Bu albümler arasında Sticky Fingers, Exile On Main St., Tattoo You gibi kült Stones albümleri olduğu gibi mesela bir Undercover ya da Steel Wheels gibi görece zayıf Stones albümleri de var. Ancak hangi albüm olursa olsun, bütün bu baskılar şahane ve Stones diskografisini tamamlamak gibi bir niyetiniz varsa, bu yeniden basımlara mutlaka göz atmalısınız. Gerçi, birkaç Stones albümü için mecburen bu baskılara yöneleceksiniz; çünkü onları başka türlü ya bulamayacak ya da bulsanız da alamaycaksınız!

Onlardan biri, Stones’un 1997 tarihli Bridges to Babylon albümü. Bridges to Babylon, bundan önce sadece iki tarihte plak olarak basılmıştı: İlki, albüm çıktığında, yani 1997’de; diğeri de 2010 yılında… Her iki tarihli baskıları da iyi kondisyonda bulması güç. Evet, içinde başta “Anybody Seen My Baby” olmak üzere kimi esaslı şarkılar olsa da, en iyi Stones albümlerinden biri değil Bridges to Babylon; fakat plağı zor bulunan bu Stones albümünün, hem de şahane kalitede bir baskıyla yeniden raflara çıkması yılın en sevindirici plak olaylarından.

The Rolling Stones – A Bigger Bang

Universal, Rolling Stones Records (Half Speed Master serisi) – 12” LP, 33 Devir

Birçok The Rolling Stones hayranı için 2005 tarihli A Bigger Bang albümünün yeri ayrıdır. Grubun en iyi albümlerinin yanına bile yaklaşayamayacak bir albümdür, bence Bridges to Babylon kadar iyi de değildir ama pek çokları bu albümü “Stones’un dönüşü” kabul eder çünkü baştan sonra rock’n’roll’dur. Ne var ki, A Bigger Bang de plak formatında bulması en güç Stones albümlerindendir. Bu yüzden, onun da yeniden ve half speed mastering ile basılması yılın kayda değer plak olayları arasında yerini almalı.

The Rolling Stones – Voodoo Lounge

Universal, Rolling Stones Records (Half Speed Master serisi) – 12” 2xLP, 33 Devir

The Rolling Stones, 1994 yılında Voodoo Lounge albümünü çıkarmıştı. Albüm pek sevilmedi ama “Love Is Strong”, “You Got Me Rocking”, “Brand New Car” gibi esaslı şarkılar içeriyordu. Ancak onun yeniden basılmasının önemi, birkaç iyi şarkıya ev sahipliği yapmasıyla ilgili değil… Tıpkı bu listede yer verdiğim önceki iki Stones albümü gibi, Voodoo Lounge da plak formatında bulması güç Stones albümlerindendi. Artık değil.

The Rolling Stones – Goats Head Soup: 2020 Deluxe Edition

Polydor, Rolling Stones Records (Half Speed Master serisi) – 12” 2xLP, 33 Devir

2020 yılı The Rolling Stones için epey hareketli geçti. “Living in the Ghost Town” gibi şahane bir şarkı yayınladılar (ki bu şarkı da 7 inç plak olarak yayınlandı), az önce ikisini saydığım eski albümlerini half-speed mastering ile yeniden bastılar ve bir de 1973 tarihli Goats Head Soup albümünün bir “deluxe” edisyonunu çıkardılar. Bu yeni edisyon, yine half-speed mastering ile plak olarak da yayınlandı. Bu listede yer almasının nedeni ise, tabii şahane bir baskı olmasının yanı sıra, albümün bu yeni edisyonunda daha önce yayınlanmamış iki kaydın da bulunması. Bunlardan biri “Criss Cross”, diğeri ise Jimmy Page ile kaydettikleri ama 1973 yılında albüme nedense almamaya karar verdikleri “Scarlet” şarkısı.

Bu arada bu yeni Goats Head Soup, birkaç ayrı renkte plak olarak ve iki farklı kapakla yayınlandı. Biri bilindik, orijinal kapak; diğeri ise kristal renkli plakta kullanılan alternatif tasarım. Her ikisi de John Pasche’nin tasarımı.

Thelonious Monk – Palais Des Beaux-Arts 1963

Tidal Waves Music (Plak Dükkânları Günü özel) – 12” LP, 33 Devir

Bu yıl Plak Dükkânları Günü, pandemi dolayısıyla tek bir günde kutlanmadı. Üç ayrı güne dağıtıldı. Thelonious Monk‘un bu daha önce yayınlanmamış konser kaydı da 2020’nin ilk Plak Dükkânları Günü’ne özel yayınlanan plaklar arasında en dikkat çekenlerden biriydi.

Monk’un 1963 yılında Belçika’da verdiği bir konseri Belçika’nın ulusal radyo ve televizyon kuruluşu BRT/RTB, dönemin en iyi kayıt cihazlarıyla kayda almış. Tidal Waves Music de yayınlayacağı ilk plak için bu kaydı gün yüzüne çıkarmaya karar vermiş. Nihayetinde ortayada Palais Des Beaux-Arts 1963 konser albümü çıkmış.

Plakla beraber poster olarak orijinal konser ofişinin bir replikası da veriliyor. Caz meraklıları, 2 bin adetle sınırlı sayıda basılan bu plağı koleksiyonlarına dahil etmek isteyebilir.

Art Blakey & The Jazz Messengers – Just Coolin’

Blue Note – 12” LP, 33 Devir

Caz tarihinin en büyük davulcularından Art Blakey’nin The Jazz Messengers grubuyla beraber 1959 yılında kaydettiği ama daha önce yayınlanmamış bir albümü, Just Coolin’, haşmetmeap Blue Note tarafından gün yüzüne çıkarıldı. Albümde Art Blakey üstadımıza trompetçi Lee Morgan, tenor saksofoncu Hank Mobley, piyanist Bobby Timmons ve basçı Jymie Merritt eşlik ediyor.

Efsanevi Rudy Van Gelder tarafından kaydedilen albümün plak mastering’ini ise Kevin Gray yapmış ve son derece başarılı bir iş çıkarmış.

Gábor Szabó ‎- Dreams

Modern Harmonic – 12” LP, 33 Devir

Macar caz gitaristi Gábor Szabó‘nun 1968 tarihli Dreams albümü, bence hakkı yeterince verilmeyen albümlerden biridir. Albüm, çok fazla da basılmamıştır… Son olarak 2017 yılında, Fresh Sound Records ‎tarafından sınırlı sayıda basılmış ve gayet iyi yorumlar almıştı. Ancak Modern Harmonic‘in bu yeniden baskısının bambaşka bir seviyede olduğunu söylemek lazım.

Orijinal analog teyplerin kullanıldığı bu şahane yeniden baskı, bir de booklet ile geliyor. Bu booklet, Vinyl Me, Please. yöneticisi Andrew Winistorfer‘ın albümle ilgili notlarını içeriyor.

Herbie Hancock – Mr. Hands 

Columbia – 12” LP, 33 Devir

1980 tarihli Mr. Hands albümü, belki en iyi Herbie Hancock albümü değil ama yine de çok iyi, çünkü o bir Herbie Hancock albümü! Şaka bir yana, çıktığı yıldan beri sadece bir kere, 1990 yılında plak formatında tekrar basılan bu albümü birilerinin tekrar rafa çıkarması gerekiyordu. Nihayet Columbia, Vinyl Me, Please.’in Classics serisi kapsamında bunu yaptı. Bu yeniden baskıda orijinal analog teypler kullanılırken, plağın beraberinde müzik yazarı Marcus J. Moore‘un dinleme notlarının yer aldığı bir de booklet geliyor.

Nujabes – Modal Soul

Hydeout Productions – 12” 2xLP, 33 Devir

2010 yılında bir trafik kazası sonucu hayatını kaybeden Japon DJ ve yapımcı Nujabes‘in 2005 tarihli Modal Soul albümü ilk defa plak formatında yayınlanıyor. Hip-hop ile caz müziği bir araya getiren albümde Cise Starr (of CYNE), Akin, Terry Callier, Shing02, Substantial, Pase Rock, Apani B ve Uyama Hiroto da yer alıyor.

Nujabes’in o hayattayken yayınlanan son stüdyo albümü olan Modal Soul, 2000’li yılların en dikkat çekici işlerindendi ve bunun, 2020 yılının en heyecan verici plaklarından olduğunu söylemek lazım.

Tom Petty – Wildflowers & All The Rest

Warner Records – 12” 3xLP, 33 Devir

Bundan üç yıl önce kaybettiğimiz Tom Petty‘nin 1994 tarihli çift plaklık Wildflowers albümü, yayınlandığı yıldan sonra bir kez 2009’da yeniden basılmıştı, o kadar. Nihayet bu yıl, Ekim ayında, Warner Records bu albümü bir kez daha plak formatında raflara çıkardı; hem de kaydedilip albüme alınmamış 10 şarkının (bunların beşinin daha önce yayınlanmadığını da belirtmeli) yer aldığı bir üçüncü plakla beraber.

Grateful Dead – The Story of the Grateful Dead 

Warner Records – 12” 14xLP, 33 Devir (Box Set)

Rock’n’roll tarihinin en ilginç gruplarından biridir Grateful Dead. Dünyasına bir girdiniz mi, bir daha çıkması güçtür. Stüdyo performansları kadar canlı performansları da kıymetlidir çünkü orada Jerry Garcia önderliğinde şarkıları alır, bambaşka hallere sokarlar. Kasım ayında piyasaya çıkan toplam 14 plaklık bu enfes box-set de bu yüzden dört stüdyo albümü ve dört konser albümünden oluşuyor. Box-set’te yer alan albümler şu şekilde: Workingman’s Dead (1970), American Beauty (1970),Live/Dead (1969), Europe ’72 (1972), Wake of the Flood (1973), Terrapin Station (1977), Reckoning (1981),Without a Net (1990).

Bu albümlerden Without a Net hariç hepsi, analog teyplerden kesilmiş, tamamen analog (AAA) yeniden basımlar.

Arctic Monkeys – Live at the Royal Albert Hall

Domina – 12” 2xLP, 33 Devir

Bu yılın sürprizlerinden biri de Artctic Monkeys‘in Live at the Royal Albert Hall konser albümü oldu. Aralık’ta piyasaya çıkan albümün gelirleri, War Child sivil toplum kuruluşuna aktarılacak. Zaten albümün kaydedildiği konser de grubun 7 Haziran 2018’de, Londra’daki Royal Albert Hall’de War Child yararına verdiği konser.

Çift plak olarak yayınlanan albümde “Do I Wanna Know?”, “505”, “Do Me A Favour”, “Cornerstone”, “Arabella”, “I Bet You Look Good On The Dancefloor”, “Are U Mine?” gibi sevilen Arctic Monkeys şarkılarının yanı sıra grubun son stüdyo albümü Tranquility Base Hotel + Casiona‘dan şarkılar bulunuyor.

Plağın WIGLP490XM katalog no’lu, şeffaf baskısında konser afişinin bir replikası da yer alıyor.

Philip Glass – The Essential

Music on Vinyl – 12” 4xLP, 33 Devir

Müzikte minimalizmin en büyük ustalarından olan Philip Glass, özel meraklıları olan bir besteci ve piyanisttir. Bu dört plaklık derleme box set, daha önce CD formatında yayınlanmıştı ama ilk kez plak olarak yayınlanıyor ve her Glass-severin koleksiyonunda bulunmalı.

Music on Vinyl etiketiyle, bin 500 adetle sınırlı sayıda çıkan box-setin içinde iki booklet de bulunuyor. Ayrıca bütün iç zarflarda Philip Glass’ın portre fotoğrafları yer alıyor.

Notorius B.I.G. – It Was All A Dream

Rhino Atlantic, Bad Boy Records – 12” 9xLP, 33 Devir (Box Set)

Ülkemizde hip-hop çok dinlense de plakları pek ilgi görmüyor, haliyle plakçı raflarında da kendine çok yer bulamıyor. Ancak hip-hop meraklısı bir plakseverseniz, tabii paranız da varsa, bu box-set’i ne yapıp edip edinin. Bad Boy Records ve Rhino Atlantic işbirliğiyle Plak Dükkânları Günü’ne özel olarak 2 bin adetle sınırlı sayıda yayınlanan It Was All A Dream box-set’i, Biggie’nin dört albümünü içeriyor: Ready to Die (2xLP), Born Again (3xLP), Life After Death (2xLP), Junior Mafia’s Conspiracy (2xLP). 

Billy Woods & Kenny Segal ‎– Hiding Places

Backwoodz Studios – 12” 2xLP, 33 Devir

Billy Woods ile Kenny Segal‘ın beraber çıkardığı Hiding Places albümü, 2019 yılının en iyi hip-hop albümlerinin başında geliyordu. Albüm plak olarak da yayınlanmış, yayınlandığı gibi de epey ilgi toplamıştı (nitekim şu anda biri sınırlı sayıda olan iki 2019 baskısı da yüksek fiyatlara satılıyor). Backwoodz Studios bu ilgiyi görmüş olacak ki albümü plak formatında ve bin adetle sınırlı sayıda yeniden bastı ama bu defa yanına albümdeki parçaların enstrümantal versiyonlarını içeren bir plak daha ekledi. Ayrıca bu baskının kapağı da albümün orijinal kapağından farklı bir tasarıma sahip.

Fleetwood Mac ‎– The Alternate Rumours

Warner Records – 12” LP, 33 Devir

Sanırım, popüler müzik dünyasında en esaslı sound’a sahip albümlerin başında gelir Fleetwood Mac‘in Rumours‘u. Çıktığı yıl En İyi Albüm dalında Grammy Ödülü almış, toplamda 45 milyondan fazla kopya satmıştır. Pop ve rock müzikle ilgilenen birçok plak meraklısı da bu albümü koleksiyonuna ya dahil etmiştir ya edecektir…

Rumours şimdiye kadar birçok defa yeniden basıldı, tabii. Özellikle Reprise Records’un 12″ ve 45 devir çift plak olarak yaptığı 2011 yeniden baskısı, takdire şayandı. Reprise, o baskısını bu yıl yineledi ve tekrar rafa çıkardı. Ancak Fleetwood Mac cephesinde 2020’nin asıl heyecan verici olayı, Rumours albümündeki şarkıların alternatif kayıtlarının yer aldığı bir albümün plakseverlerle buluşması oldu. The Alternate Rumours adını taşıyan ve Plak Dükkânları Günü’ne özel, 16 bin adetle sınırlı sayıda basılan bu albümü, orijinal Rumours’un tamamlayıcısı ya da kardeşi olarak düşünebilirsini.z

Charles Mingus – Mingus Ah Um: Deluxe Edition

Columbia, Get On Down – 12” 2xLP, 33 Devir

Caz müziğin aksi ve bir o kadar devrimci ismi Charles Mingus‘un 1959 tarihli kült albümü Mingus Ah Um, bu yıl 60. yaşını geride bıraktı. Charles Mingus’a eşlik eden geniş kadrosu (John Handy, Booker Ervin, Shafi Hadi, Willie Dennis, Jimmy Knepper, Horace Parlan ve elbette Dennie Richmond), S. Neil Fujita’nın bir tablosunun yer aldığı kapağı ve “Goodbye Pork Pie Hat”ten “Fables of Faubus”a her biri Mingus klasiği olan şarkılarıyla efsaneleşen Mingus Ah Um‘un 60’ını devirmesini, Columbia çift plaklık özel bir baskıyla kutladı.

Mingus Ah Um: Deluxe Edition‘ın ilk plağında, albümün orijinali; ikinci plağında ise “Bird Calls”, “Better Git It in Your Soul” ve “Jelly Roll” şarkılarının alternatif kayıtlarıyla üç Mingus şarkısı daha yer alıyor. Yalnız, plağın tanıtım metninde bu üç şarkının ilk kez plak formatında yayınlandığı söyleniyor ki bu doğru değil. Bu üç şarkıdan yalnızca biri, “GG Train”, daha önce hiçbir resmi plak baskısında yer almadı; 2017’de yayınlanan bir gayriresmi baskıda ise o da yer alıyordu.

The Doors ‎– Morrison Hotel: Deluxe Edition

Rhino Records, Elektra – 12” LP 2xCD, 33 Devir & 2xCD

Bu yıl, The Doors‘un beşinci stüdyo albümü Morrison Hotel‘in 50. yaşıydı. “Roadhouse Blues”, “Waiting For The Sun”, “The Spy”, “Queen of the Highway” gibi The Doors klasiklerinin yer aldığı albümün 50. yaşını kutlamak için bir çizgi roman ve çizgi romanın beraberinde resimli baskı bir plak yayınlandı. Bu bir yana, Elektra ve Rhino işbirliğiyle çıkarılan 50. yıl özel deluxe edisyonu ise en heyecan verici The Doors yeniden basımları arasına adını yazdırdı.

Kitap kapağını andıran ciltli kapak baskısı ve 15 sayfalık bookletiyle henüz müziği dinlemeden bile insanı cezbeden Morrison Hotel: Deluxe Edition, bir plak ve iki CD ile geliyor. Plak ve CD’lerden biri, orijinal albümken; diğer CD’de “Roadhouse Blues”, “Queen of the Highway” ve “Peace Frog” şarkılarının alternatif kayıtlarıyla The Doors’un “Rock Me Baby” ve “Money (That’s What I Want)” yorumları yer alıyor.

Fiona Apple – Fetch The Bolt Cutters

Epic, Clean Slate – 12” 2xLP, 33 Devir

Bu yılın en iyi albümlerinden biri, belki kendi tarzında birincisi, Fiona Apple‘ın Fetch The Bolt Cutters albümüydü. Plak formatında da basıldı. 13 şarkı, çift plağa sığdırılırken mastering işlemenin ardında ise bir büyük usta yer aldı: Bob Ludwig. Bilmem söylememe gerek var mı ama Bob Ludwig neylese güzel eyler, haliyle “Aman, acaba iyi tınlar mı?” diye düşünmenize hiç gerek yok. Tınlar.

Bob Dylan ‎– Rough And Rowdy Ways

Columbia – 12” 2xLP, 33 Devir

79 yaşındaki Bob Dylan‘ın 39. stüdyo albümü Rough and Rowdy Ways, yılın en çok konuşulan işlerinden oldu. Bu, Bob Dylan’ın 2012 tarihli Tempest albümünden beri kendi şarkılarına yer verdiği ilk albümdü ve doğrusu, hiç de fena değildi. 10 şarkılık albüm, iki plak olarak raflardaki yerini aldı. Nihayetinde 2020 yılından da dünyaya bir Bob Dylan plağı kalmış oldu.

Black Sabbath ‎– Paranoid: Super Deluxe

Sanctuary Records, BMG – 12” 5xLP, 33 Devir (Box Set)

Bu yıl 50 yaşına basanlardan biri de Black Sabbath‘ın Paranoid albümüydü. Heavy metalin Orhun Kitabeleri sayabileceğimiz Paranoid için 50. yaşına özel bir box-set çıkarıldı. 5 plaklık bu box-set’te orijinal albüm 2012 remaster’ı ve 1974 Quadradisc miksiyle yer alıyor. Üç plakta ise ilk kez plak formatında yayınlanan 1970 Montreux ve Brüksel konser albümleri bulunuyor.

Plaklarla beraber renkli bir poster, 1971 Paranoid Turnesi kitapçığı ve fotoğrafların, grafik tasarımların, kimi notların yer aldığı 40 sayfalık bir kitap da geliyor.

Queen + Adam Lambert ‎– You Are The Champions

Bağımsız – 7” Tekli, 45 Devir

Queen ile Adam Lambert işbirliğinden, 2020 yılının anlamına uygun bir kırkbeşlik çıktı. 21 Ağustos’ta 3 bin adetle sınırlı sayıda yayınlanan “You Are The Champions” kırkbeşliğiyle grup, Kovid-19 pandemisiyle mücadele eden sağlık çalışanlarına saygılarını sundu. Plağın ve şarkıya çekilen klibin gelirleri, Dünya Sağlık Örgütü’nün Kovid-19 Fonu’na aktarılacak.

Müzikal anlamda belki pek bir şey ifade etmese de “You Are The Champions” kırkbeşliği, tarihe düşülmüş dayanışmacı bir not olarak bu listede yer almayı hak ediyor. Özellikle Queen koleksiyoncuları plağı bir şekilde edinmeye bakmalı.

Çeşitli Sanatçılar – Friends (Soundtrack)

Reprise Records – 12” 2xLP, 33 Devir

Doğrusu, Friends dizisini hiçbir zaman sevmedim. Hani, “Herkesin çok sevdiği ama sizin sevmediğiniz yapımlar” diye anketler düzenleniyor ya bazen; onlara verdiğim cevaplarda Friends‘in üst sıralardaki yeri sabittir. Ancak ben ona karşı ne hissedersem hissedeyim, önemli ve sevilen bir dizi olduğu muhakkak… Eğer siz de hem bir Friends hayranı hem de plak meraklısıysanız, bu yıl Reprise Records size güzel bir sürpriz yaptı ve Friends soundtrack albümünü plak formatında (hem de pembe renkte plaklara) bastı.

Bu, içinde “You’ll Know You Were Loved” (Lou Reed) ve “Big Yellow Taxi” (Joni Mitchell) gibi klasikleşmiş şarkıların da olduğu 13 parçalık albümün ilk plak baskısı.